Apel ten wysyłamy stając nad zdewastowanymi ukraińskimi grobami na cmentarzu we wsi Werchrata i w nieistniejącej od 1945 r. ukraińskiej wsi Monastyr w gminie Horyniec. Przed tygodniem barbarzyńcy zniszczyli postawiony w 1993 roku obelisk poświęcony pamięci 19 mieszkańców Werchraty, w tym żołnierzy UPA, obywateli RP, którzy zginęli podczas II wojny światowej i tuż po niej z rąk żołnierzy niemieckich, sowieckich, wreszcie z rąk polskich komunistów. Od początku agresji rosyjskiej na Krymie i Donbasie zbezczeszczono w Polsce – czasem wielokrotnie – osiem ukraińskich cmentarzy, krzyży czy obelisków, w tym groby sfinansowane ze środków Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (na przykład mogiły na cmentarzu wojskowym w Pikulicach). Filmy z aktów bezczeszczenia cmentarzy i obelisków są dokonywane pod marką organizacji Obóz Wielkiej Polski i publikowane są na kanale YouTube przez Polaka, członka tejże struktury, walczącego po stronie prorosyjskich separatystów na Donbasie.
Pochylając się nad grobami w Werchracie i Monasterzu prosimy o wybaczenie i wołamy: nie ma naszej zgody na niszczenie grobów, cmentarzy, pomników! Wiemy, że dotyczą trudnej często przeszłości. W Polsce są upamiętnienia z czasów zaborów, powstań, potopu szwedzkiego, dwóch wojen światowych. Są groby niemieckie, rosyjskie, szwedzkie, ukraińskie. A polską tradycją jest szacunek dla zmarłych! Niech spoczywają w pokoju.
Pamiętamy straszne czasy, kiedy macew z żydowskich cmentarzy używano do budowy dróg. Pamiętamy ból towarzyszący zniszczeniu kamieni katyńskich, przy których modliły się rodziny pomordowanych, zdjęcia Cmentarza Orląt rozjeżdżonego przez sowieckie czołgi. A dziś w wolnej Polsce znów widzimy, jak narasta zgoda na zorganizowane akcje niszczenia cmentarzy, grobów, pomników, fizyczne atakowanie procesji. Narastają nastroje pogromowe. Coraz częściej symbolem „wroga ojczyzny” staje się Ukrainiec, uchodźca, emigrant, człowiek o innym kolorze skóry, a nawet mówiący w obcym języku profesor.
Dlatego patrząc dziś na zniszczone groby w Werchracie i Monasterzu wołamy: opamiętajmy się! Obojętność, podobnie, jak mowa nienawiści, pełne agresji napisy na domach, niszczenie nagrobków, atakowanie ludzi idących w procesji, modlących się na grobach przodków niszczą nasz wspólny dom. Zatruwają myśli naszych dzieci. Prowadzą do pożaru, w którym nie będzie wygranych.
Apelujemy szczególnie do środowisk inteligenckich, gdyż to one kształtują społeczną świadomość, co oznacza, że biorą za nią odpowiedzialność.
Zwracamy się do władz i osób duchownych: Oczekujemy Waszej obecności w każdym miejscu, w którym zniszczony zostanie cmentarz, wybita zostanie szyba w kościele, cerkwi, meczecie, synagodze.
Nie pozwólmy, by normalne w demokratycznym społeczeństwie spory, przenosić na cmentarze i do świątyń, by obrażano i atakowano naszych bliźnich.
Wołamy do Was, do nas wszystkich znad zdewastowanych grobów ze wsi Werchrata, i Monasterz. Postępujmy tak, byśmy nie musieli stanąć na grobami ludzi, którzy będą ginąć, bo będzie za późno aby temu zapobiec.
Werchrata, Monasterz, 16 października 2016 r.
Lista sygnatariuszy apelu „Wołanie z Werchraty”, w tym uczestników spotkania nad grobami:
Список підписантів відозви «Заклик з Верхрати», в тому числі учасників зустрічі над могилами:
Adam Balcer (Warszawa), Jan Bartmiński (Przemyśl), Ks. Stefan Batruch (Lublin), Maryla i Janusz Bazydłowie (Lublin), Edwin Bendyk (Warszawa), Bogumiła Berdychowska (Warszawa), Czesław Bielecki (Warszawa), Maniucha Bikont (Warszawa), Barbara i Ryszard Bill (Warszawa), Anna Bentyn (Gniezno), Martyna i Włodzimierz Bogaczyk (Poznań), Marcin Bosacki (Warszawa), Julie Boudreaux (Nowy Sącz), Beata Budzik (Nowy Sącz), Halina Bortnowska-Dąbrowska (Warszawa), Zbigniew Bujak (Warszawa), prof. Wojciech Burszta, Jan Byra (Zamość), Andrzej Brzeziecki (Kraków), Iza Chruślińska (Warszawa), Katarzyna Chimiak (Warszawa), Wacław Czakon (Lublin), Helena Datner, Katarzyna Dąbek, Anna Dąbrowska (Lublin), Jan Andrzej Dąbrowski (Wrocław), Alicja Derkowska (Nowy Sącz), dr Nicole Dołowy-Rybińska (Warszawa), Patrycja Dołowy (Warszawa), o. Tomasz Dostatni OP (Lublin), Justyna Duriasz-Bułhak (Warszawa), Anastazja Dwulit (Warszawa), Krystyna Engelking (Warszawa), Romana Feliks (Warszawa), Przemysław Fenrych (Szczecin), Konstanty Gebert (Warszawa), Grzegorz Gromadzki (Warszawa), Artur Grossman (Lwów), Mirosław Gryń (Warszawa), Michał Guć (Gdańsk), Witek Hebanowski (Warszawa), prof. Ola Hnatiuk (Kijów), Witold Horowski (Poznań), Barbara Imiołczyk (Warszawa), Iwona Jakubowska-Branicka (Warszawa), Małgorzata Januszkiewicz (Warszawa), Bohdan Jurczyszyn (Warszawa), Adolf Juzwenko (Wrocław), prof. Antoni Z. Kamiński (Warszawa), Ksenia Kaniewska (Warszawa), Magdalena i Janusz Kijowscy (Warszawa), Michał Klinger (Warszawa), Marcin Kołodziejczyk (Warszawa), Marcin Konieczny (Warszawa), Julia M. Koszewska (Warszawa), dr Agnieszka Kościańska (Warszawa), Piotr Kościński (Warszawa), Maria Kotowska (Warszawa), prof. Andrzej S. Kowalczyk (Warszawa), Sergiusz Kowalski (Warszawa), Jacek Kozłowski (Warszawa), Marcin Król (Warszawa), Agnieszka Krysik (Warszawa), Aleksandra Kujawska (Warszawa), Ewa Kulik (Warszawa), dr Jan Kuriata (Koszalin), Danuta Kuroń (Warszawa), dr Małgorzata Kuzbida (Przemyśl), Jan Lasocki (Londyn ), Andrzej de Lazari (Łódź), Jadwiga Linde-Usiakniewicz, Anna Łazar, Cezary Łazarewicz (Warszawa), Stanisław Łubieński (Warszawa), Karolina Łukaszewicz (Warszawa), Michał Maziarz, Marta Mazuś (Warszawa), prof. Andrzej Mencwel (Warszawa), Iwona Michalik (Warszawa), prof. Janusz Mieczkowski (Szczecin), Szymon Modrzejewski (Przemyśl), Paweł Moras (Warszawa) Teresa Oleszczuk (Warszawa), Zbigniew Olkiewicz (Warszawa), Joanna i Janusz Onyszkiewiczowie (Warszawa), Jan Osiński (Warszawa), Grzegorz Pac (Warszawa), dr Agnieszka Pasieka (Wiedeń), Alicja Pacewicz (Warszawa), dr Michał Paziewski (Szczecin), Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz (Warszawa), Bartosz Piechowicz (Warszawa), Antoni Pilch (Przemyśl), Józef Pinior (Wrocław), prof. Krzysztof Podemski (Poznań), Emilia Potoniec-Tokarska (Nowy Sącz), Wojciech Przybylski (Warszawa), Danuta Przywara (Warszawa), Marzena Rafalska (Łomża), Jacek Rakowiecki, Joanna Rasińska (Nowy Sącz), Jerzy Rejt (Warszawa), Wiesław Romanowski (Warszawa), Agnieszka Romaszewska (Warszawa), prof. Anna Rosner (Warszawa), Andrzej Rosner (Warszawa), Mirosław Rowicki (Warszawa), dr Julita Agnieszka Rybczyńska (Lublin), prof. Irena Sawicka (Warszawa), Radosław Sikorski (Warszawa), Łukasz Saturczak (Warszawa), Andrzej Seweryn (Warszawa), Mirosław Skórka (Warszawa), Tomasz Słupski (Warszawa), dr hab. Aleksander Smaliańczuk, Eugeniusz Smolar (Warszawa), Paweł Smoleński (Warszawa), ks. Kazimierz Sowa (Warszawa), Grzegorz Spodarek (Warszawa), Barbara i Krzysztof Stanowscy (Lublin), Adam Stanowski (Lublin), Andrzej Stanowski (Lublin), Karol Stanowski (Lublin), Agata Stafiej-Bartosik (Warszawa), Krzysztof Robert Stasiak (Warszawa), Agata Stebakow (Warszawa), Jolanta Steciuk (Warszawa), prof. Jerzy Stępień (Warszawa), Stanisław Stępień (Przemyśl), dr hab. Jolanta Sujecka, Małgorzata Szejnert (Warszawa), Wiktor Szostało (Kołobrzeg), Marek Sztark (Wrocław), Robert Szuchta (Warszawa), Jacek Świąder (Warszawa), dr Joanna Tokarska-Bakir (Warszawa), dr Patrycja Trzeszczyńska (Kraków), Piotr Tyma (Warszawa), Andrzej Urbanik (Warszawa), Nedim Useinow (Warszawa), Aleksandra Wawdejuk (Warszawa), Waldemer Weihs (Wałbrzych), Teresa Wasiak (Warszawa), ks. Alfred Wierzbicki ( Lublin) Wojciech Wilk (Warszawa), Ewa Winiarska (Warszawa), Katarzyna Winiarska (Warszawa), Paweł Winiarski (Warszawa), Agnieszka Wiśniewska (Warszawa), Michał Wojtczak (Toruń), Kazimierz Woycicki (Warszawa), Olga Wójtowicz (Lublin), Ludwika i Henryk Wujcowie (Warszawa), Krystyna Zachwatowicz-Wajda (Warszawa), Jolanta Zarembina (Warszawa), Tadeusz Zawadzki (Warszawa), Aleksandra Zińczuk (Lublin)
Podpisali także
http://ukraina25.pl/wolanie-z-werchraty