Straszenie Polską na Ukrainie: Casus Lwowskiego Strzelca

W wojnie obronnej przeciwko Rosji (to nie jest żadna wojna domowa!) Polacy z Ukrainy sprawują się świetnie. Ofiarnie służą w armii ukraińskiej, są reprezentowani przynajmniej proporcjonalnie do swojej liczebności w batalionach ochotniczych. Niestety jednak są też przypadki, które dają asumpt radykalnym środowiskom ukraińskim do narracji, jakoby Polska w porozumieniu z Rosją – ależ tak! – otwierała na zachodniej Ukrainie trzeci front, po Krymie i Donbasie.

Okazało się, że Ryszard Vincenc[1], dyrektor szkoły nr 10 im. Marii Magdaleny we Lwowie[2], gdzie uczą się po polsku dzieci polskiej mniejszości, miał na swoich profilach w rosyjskich portalach społecznościowych wpisy jednoznacznie prorosyjskie i sowietofilskie. Vincenc jest jednym z dowódców lwowskiej „Samodzielnej Jednostki Strzeleckiej im kpt. Bolesława Zajączkowskiego”[3] (dalej SJS Lwów), która działa przy jego szkole.

W kwietniu 2014 roku, czyli dokładnie wtedy, kiedy Rosja kończyła proces aneksji Krymu, Polak Ryszard Vincenc publikuje wstążkę georgijewską, symbol „Ruskiego Miru”, czyli ludzi poczuwających się do wspólnoty rosyjskiej na całym Świecie[4]. Natomiast we wrześniu tego samego roku, kiedy wojna z Rosją już rozgorzała na całego, Vincenc zamiast pomagać w zbiórkach na zaopatrzenie armii i batalionów, czy jechać walczyć o kraj, którego w końcu jest obywatelem, publikuje grafikę z sierpem i młotem na czerwonej gwieździe oplecionej wstążką georgijewską z podpisem „chwała armii sowieckiej!”[5].

Gdyby Vincenc był jakimś byle internautą, nie byłoby afery, ale jest szefem najważniejszej polskiej placówki oświatowej na Ukrainie i kieruje jednostką strzelecką, która jednak ma charakter paramilitarny. Oczywiście na Ukrainie zrobiła się z tego szkodliwa dla wizerunku Polski afera. Publikacja ujawniająca wpisy Vincenza rozeszła się w tysiącach udostępnień[6]. Vincenc szybko wyczyścił lub usunął swoje profile na rosyjskich portalach „Odnoklassniki” i „Vkontakte”.

Poziom wyszkolenia SJS Lwów wydaje się żenujący, sądząc po zdjęciu[7], w którym widać Vincenca pozującego z bronią i trzymającego palec na cynglu, czy po filmie z ćwiczeń[8], usuniętym być może w szale czyszczenia profilu po ujawnieniu kontrowersyjnych wpisów Vincenca, gdzie można było obejrzeć strzelców mierzących wprost we własnych kolegów pod okiem instruktora. Film pozostaje jednak dostępny na rosyjskim portalu VK[8].

Najwyraźniej nie mają bladego pojęcia o zasadach obchodzenia się z bronią i nie wiedzą, że takich rzeczy nigdy się nie robi, nawet jeśli zamiast prawdziwej broni jest gumowa atrapa, czy patyk. To ma być nawyk. Nie podzielam zatem, na razie, obaw ukraińskich co do zagrożenia jakąś próbą zbrojnego odbijania Lwowa w wykonaniu tych dzieciaków. To jednak nie znaczy, że można ich lekceważyć.

SJS Lwów jest jednak jednostką dosyć silną – działa w niej około 80 młodych Polaków i Polek ze Lwowa. Oprócz tego, że uczą się, jak nie obchodzić się z bronią, organizują przemarsze i uczestniczą w imprezach patriotycznych – i na tym polega głównie ich rola. Dowódcą SJS Lwów jest kolejny polski lwowiak (aczkolwiek na swoim profilu podaje, że jest z Petersburga) Eryk Matecki[9]. Zarówno Matecki, jak i Vincenc są bliskimi znajomymi Marii Pyż-Pakosz[10], jej męża Konstantego Pyża[11] i jej matki Teresy Pakosz[12].

Mowa tu o ekipie, a jednocześnie rodzinie prowadzącej „polskie” Radio Lwów. Marię Pyż-Pakosz opisałem w tekście „Prorosyjska nacjonalistka z polskiego Radia Lwów przedstawicielką Kukiza na Kresach za pieniądze polskiego podatnika” i szeregu kolejnych[13]. Konstanty Pyż zasłynął propagowaniem kłamliwej grafiki o tym, jakoby na Ukrainie panował nazistowski reżim, a Lwów był cały obwieszony swastykami[14], podczas gdy popierał niemiecką negacjonistkę oświęcimską[15]. To w końcu jak – ci hitlerowcy byli źli, czy niewinni?

Matecki tak daleko się nie posuwa, ale jednak opublikował[16] słynną fałszywkę z dziećmi przywiązanymi drutem kolczastym do drzewa, przypisującą dzieciobójstwo na radomskiej wsi w 1924 roku[17] jako zbrodnię ukraińskich nacjonalistów. To była akurat nie rosyjska, tylko jeszcze niemiecka wrzutka propagandowa jeszcze z czasów II Wojny Światowej, która funkcjonuje do dzisiaj.

Właśnie Teresa Pakosz z Radia Lwów opublikowała na portalu „Wschodnik – Nowiny z Ukrainy” artykuł o uroczystości poświęcenia sztandaru SJS Lwów[18] z okazji święta 3 maja 2016 roku. Czytamy, że sztandar zafundował Konsul Generalny RP we Lwowie Wiesław Mazur[19]. Matecki stwierdza: „Placówka patronuje nam cały czas”.

O ile zdjęcie Mateckiego z Andrzejem Dudą[45] z grudnia 2015 roku nie obciąża Prezydenta bardziej, niż odznaczenie Orderem Odrodzenia Polski wiceszefa Związku Polaków w Norwegii i ważnego działacza „prawicy” prorosyjskiej Bogdana Kulasa[20] – trudno, by Prezydent się odsuwał od nalegającego na wspólne selfie umundurowanego strzelca na przyjęciu z Polonią, na której przyszło mnóstwo ludzi – to konsul Wiesław Mazur jednak raczej wie co i z kim robi: Lwów jest spory, ale podobnie jak Kraków, jest małym miastem i wszyscy się znają, a niektórzy czytają profil „Rosyjska V kolumna w Polsce”. Może jednak nie mam Pana Konsula w gronie czytelników…

Portal „Wschodnik – Nowiny z Ukrainy”, którego regularną publicystką jest Teresa Pakosz, profiluje się na „polski głos na Ukrainie”, ale jego wydawca bynajmniej nie jest Polakiem – to Andrij Szurin[21], kolejny bliski znajomy omawianych tu postaci. Portal jest wedle wszelkich oznak pod patronatem deputowanego Dmytra Tymczuka, który próbuję zmonopolizować walkę z dezinformacją rosyjską.

Paradoks polega na tym, że „Wschodnik” jednak kilka razy stawał się pudłem rezonansowym dla prowokacji z Polski, mających straszyć Ukraińców Polską, takich jak fikcyjne „Powiernictwo Kresowe” organizowane przez wiceprzewodniczącego partii „Zmiana” Konrada Rękasa[22]. Publikował też artykuły[23] galicyjskiego separatysty Wołodymyra Pawliwa, który we Lwowie jest już doszczętnie skompromitowany.

Zarówno Szurin, jak i Tymczuk w słusznie minionych czasach uczęszczali do Lwowskiej Wyższej Szkoły Wojskowo-Politycznej[24], gdzie studiowali jakże specyficzny kierunek: „dziennikarstwo wojskowe”. Dobrym znajomym Szurina i pozostałych jest Serhij Plotitsyn[25], który legitymuje się długim stażem pracy[26] na kierowniczych stanowiskach w ukraińskim MON (1999-2007) i ukraińskim MSW (2007-2015). Zaczynał za Kuczmy, skończył z Janukowyczem.

Zważywszy na polską patriotyczną retorykę obowiązującą w SJS Lwów, łącznie z przysięgą na wierność Polsce, ale już nie Ukrainie, wydaje się swoistym dysonansem, że wojskowo-policyjny Ukrainiec Serhij Plotitsyn jest prawą ręką Mateckiego w jednostce strzeleckiej i to tak bardzo, że jest nawet – z Mateckim i Vincencem – jednym z administratorów grupy dyskusyjnej[27] „Związek Strzelecki Strzelec im. J. Piłsudskiego we Lwowie”, która oprócz grupy na rosyjskim portalu Vkontaktie[28] stanowi podstawę komunikacji SJS Lwów.

Tak się bowiem składa, że Matecki, Szurin i Plotitsyn są z tego samego rocznika 1973. Matecki, Szurin i być może także Plotitsyn uczęszczali do tzw. Lwowskiej Republikańskiej Szkoły Specjalna (Internat)[29] „ze wzmocnionym przygotowaniem wojskowo-sportowym”. Szkoła miała być narzędziem rusyfikacji Lwowa i jednocześnie kuźnią kadr dla sił zbrojnych ZSRR, milicji i przede wszystkim KGB. Istniała w latach 1985-1991.

Formalnie „samodzielna” SJS Lwów w rzeczywistości jest afiliowana pod Związek Strzelecki Strzelec im. J. Piłsudskiego z siedzibą w Rzeszowie[30], który o ile mi wiadomo planuje utworzenie kolejnej jednostki na Ukrainie – tym razem w Sokalu. Rzecz w tym, że tzw. rzeszowski strzelec jest właśnie tym związkiem strzeleckim, który przygarnął działaczy radykalnie prorosyjskiej „Falangi” i w swoim czasie partii „Zmiana”, którzy opanowali krakowską jednostkę strzelecką JS2039[31].

Przypomnę, że krakowscy strzelcy-falangiści zostali wykluczeni z konkurencyjnego „Związku Strzeleckiego Organizacji Społeczno-Wychowawczej” po tym, jak ujawniłem[32], że byli sprawcami inscenizacji propagandowej z tzw. „patrolami antybanderowskimi” na granicy w Bieszczadach. Entuzjastycznie popierają separatystów z Doniecka i Ługańska[33]. Następnie, już pod płaszczykiem rzeszowskiej organizacji wślizgnęli się na natowskie manewry Anakonda-2016 podczas ćwiczeń na tamie w Solinie[34].

11 listopada 2014 roku falangiści zakłócali koncert patriotyczny „Gazety Polskiej” pod krakowskim Krzyżem Katyńskim, dlatego, że uczestniczyli w nim goście z ukraińskiego Majdanu[35]; w ubiegłym roku natomiast, w ten sam dzień i w tym samym miejscu ci sami falangiści, ale w strzeleckich mundurach robili za kompanię honorową dla nowego wojewody małopolskiego Józefa Pilcha[36]. Z ich publikacji[37] wynika, że bez problemu korzystają z pomocy Wojska Polskiego. Zarówno krakowscy, jak i lwowscy strzelcy należą do tego samego okręgu południowo-wschodniego Związku Strzeleckiego Strzelec im. J. Piłsudskiego. Warto obejrzeć reportaż na ich temat w Telewizji Trwam[38].

Dlatego jakoś nie dziwi, że wśród uczestników grupy dyskusyjnej SJS Lwów[2727] znajdujemy same szefostwo krakowskich strzelców prorosyjskich: byłego szefa partii „Zmiana” w Małopolsce Michała Prokopowicza, Tomasza Chochorka i dowódcę jednostki Marcina Dula (używającego pseudonimu „Marcin Artur”). Cała trójka należy do „Falangi”. Prokopowicza i Chochorka omówiłem niedawno w kontekście ich wsparcia dla prorosyjskich organizacji terrorystycznych z bliskiego wschodu[39]. Dul, który jest bywalcem pikiet prorosyjskich pod ambasadą Ukrainy w Warszawie[40], należy nawet do sieciowych i zapewne nie tylko sieciowych znajomych Mateckiego.

Jest oczywiste, że klin mający skłócić Polskę z Ukrainą wbijany jest nie tylko z polskiej strony granicy. Systematyczne straszenie Polaków Ukrainą było przedmiotem wielu artykułów na profilu „Rosyjska V Kolumna w Polsce”. Jednak istnieje też kompleksowe straszenie Ukraińców Polakami, zgodnie z najlepszymi wzorami tzw. zarządzania refleksyjnego. Pożywką jest syndrom oblężonej twierdzy panujący na Ukrainie, który w obecnej sytuacji nie może dziwić – w końcu Ukraina jest jednak oblężona, tyle, że nie ze wszystkich stron. Polskę przedstawia się jako kraj hipokrytów, który mimo werbalnego wsparcia dla Kijowa, tak naprawdę knuje z Moskwą, jak by tu rozszarpać Ukrainę.

Nie chodzi tylko o reakcję na intensywny hejt antyukraiński, w którym celują polscy pseudo-narodowcy. Inteligencja ukraińska chętnie powiela i wyolbrzymia lekkomyślną moim zdaniem narrację polskiej opozycji o tym, jakoby obecna partia rządząca miała rosyjskie powiązania. W niemożności ujęcia sprawców demolowania pomników ukraińskich w Polsce[41] dopatrują się celowego patrzenia przez palce. W kontekście trwającego w najlepsze sporu historycznego każde niedociągnięcie strony polskiej jest interpretowane jako przejaw domniemanych złych intencji.

Spirala się nakręca: w reakcji na aferę z prorosyjsko-sowietofilskimi wpisami dyrektora polskiej szkoły i instruktora strzeleckiego we Lwowie, na powiązanym z ukraińską partią nacjonalistyczną „Swobodą” portalu pojawia się tekst, który przedstawia Polskę jako potencjalnego agresora[42]. Tytuł brzmi: „Pod płaszczykiem NATO Polacy mogą wejść do Galicji i zostać tu na zawsze”. W wywiadzie historyk (a raczej negacjonista wołyński) Roman Hryckiw wygaduje, że „Pan Kaczyński, wzorując się na Józefie Piłsudskim, postanowił odbudować polskie imperium”. Redakcja dopisuje, że „eksperci wojskowi oceniają, że tylko zobowiązania w ramach UE i NATO powstrzymują obecnie Polskę od zaanektowania zachodniej Ukrainy”.

Źródło inspiracji takich jednocześnie antypolskich i antynatowskich treści wydaje się oczywiste i na tym właśnie polega metoda wzajemnego rezonansu aktorów w tym samym przedstawieniu z reżyserem w Moskwie. Jednak patronat i finansowanie SJS Lwów przez Konsulat RP tylko potwierdza czytelników w przekonaniu, że mają do czynienia z rozmyślną polityką polskiego państwa, a nie z brakiem rozwagi miejscowych Polaków.

Problem z poczynaniami towarzystwa skupionego wokół „polskiego” Radia Lwów i SJS Lwów jest taki, że możemy mieć do czynienia z próbą zbudowania środowiska polskiego wrogo nastawionego do kraju, w którym żyje, a stąd już tylko krok do szukania oparcia w Rosji. Tak się stało na Litwie, gdzie ciesząca się bezwarunkowym poparciem Warszawy Akcja Wyborcza Polaków na Litwie zawarła koalicję z Aliansem Rosjan. Ukraińcy to wiedzą – już Litwini zadbali o to, by o tym opowiedzieć w Kijowie. Stanie się to tym łatwiej, jeśli Ukraińcy zostaną nastawieni negatywnie do miejscowych Polaków, co już się zaczyna dziać mimo faktu, że Polacy zajmują pierwsze miejsce w rankingu narodowości najbardziej lubianych na Ukrainie.

Tymczasem w Polsce organizacyjni koledzy lwowskich strzelców im. J. Piłsudskiego, czyli krakowscy falangiści, zapowiadają wznowienie swojej akcji z tzw. „patrolami antybanderowskimi”[43]. Że to oni nie mam wątpliwości: o ile ktoś ich nie wrabia (no już byłby to zbyt pokrętny scenariusz chyba) wyraźnie nawiązują do poprzednich działań w Bieszczadach[44]. Tym razem pomysł polega na tym, by chodzić trójkami po ulicach miast i z naciskiem wypytywać napotkanych Ukraińców o stosunek do Bandery, Donbasu itd.

Róbcie tak dalej, a we Lwowie czy Tarnopolu mogą powstać ukraińskie patrole antypolskie i nie będzie miało tu znaczenia, czy będzie to akcja spontaniczna, czy sponsorowana przez Rosjan. Ich ofiarami mogą być bezbronne dzieciaki z polskiej szkoły i właśnie ze lwowskiego strzelca, którym Vincenc z Mateckim robią wodę z mózgu. Będzie okazja do kolejnego oburzania się. I tak to się kręci.

Rosyjska V kolumna w Polsce

przelacznik jezykowy