Jednym z celów rosyjskiej artylerii, ataków rakietowych i powietrznych są szkoły, jak pisaliśmy w naszej pierwszej analizie zbrodni Rosji przeciwko infrastrukturze cywilnej.
W Charkowie, jak poinformował burmistrz Charkowa, w wyniku trwającego od trzech miesięcy rosyjskiego ostrzału miasta zniszczonych zostało 109 szkół gminnych. Według listy Rady Miejskiej Charkowa, jakim dysponujemy, uszkodzonych zostało 105 gimnazjów i pozaszkolnych (szkoły artystyczne, sportowe, centra twórczości dzieci i młodzieży). Ta lista 105 szkół nie obejmuje niektórych szkół średnich, które są na bilansie Rady Obwodu Charkowskiego.
Te ponad 100 szkół znajduje się w różnych częściach miasta dotkniętych ostrzałem artyleryjskim, pociskami i nalotami. Podobnie stopień zniszczenia i rujnowania w tych szkołach jest inny.
W celu zaplanowania wznowienia nauki w charkowskich szkołach konieczne jest sklasyfikowanie szkód i na tej podstawie określenie strategii rehabilitacji tych placówek edukacyjnych oraz możliwości prowadzenia w nich procesu edukacyjnego, w przypadku wystąpienia stabilnej bezpiecznej sytuacji.
Oferujemy takie podejście.
- Szkoła w jednym z ostrzeliwanych rejonów miasta – wybite szyby
Została ostrzelana tylko raz – w pobliżu szkoły trafił pocisk nieznanego kalibru. Wybuch rozbił okna i uszkodził niektóre ramy. W rezultacie szkoła potrzebuje w połowie wymiany okien i kosmetycznych napraw. Proces edukacyjny w placówkach oświatowych z takimi szkodami jest możliwy pod warunkiem spełnienia warunków bezpieczeństwa, zwłaszcza gdy teren staje się bezpieczny i nie ma stałego zagrożenia ostrzałami.
Krater od pocisku w pobliżu szkoły
Zdjęcie szkoły na początku kwietnia 2022 r.
- Szkoła na obrzeżach miasta – uszkodzenie fasady
Szkoła znajduje się w okolicach miasta, a o położeniu okolicznych budynków można powiedzieć, że była celem ostrzałów. Oględziny zewnętrzne wykazały, że fasada zewnętrzna i wybite okna zostały uszkodzone. Reszta szkoły nie jest uszkodzona. Ta część szkoły nie powinna być eksploatowana na czas remontu. Inna sprawa – to bezpieczeństwo. Niebezpiecznie jest uczyć się w szkole na obrzeżach miasta, gdzie może sięgać rosyjska artyleria.
Zdjęcie szkoły na początku kwietnia 2022 r.
- Szkoła gdzieś na ostrzelonym terenie Charkowa – uszkodzenie dachu i konstrukcji nośnych
Szkoła została raz ostrzelana, ale w efekcie trafiło bezpośrednio w dach. Został zrujnowany dach i wygięte zostały płyty fasady szkoły. Wybiło też okna wraz z framugami w tym skrzydle, uszkodziło wnętrze, część wyposażenia i urządzeń. Wybito również okna w sąsiednim skrzydle szkoły.
Ponadto uszkodzeniu uległy szwy kondygnacji między III a II piętrem szkoły.
W pobliżu szkoły znajduje się również krater – zdarzyło się to podczas tego ukierunkowanego ostrzału.
Wszystkie zdjęcia z końca marca 2022 r.
Jedno skrzydło szkoły jest bezużyteczne i wymaga gruntownego remontu. Do czasu zakończenia remontu możliwy jest, ale ograniczony, proces nauki, ale niektórzy uczniowie będą zmuszeni uczyć się zdalnie lub przenieść się do innych szkół. Oczywiście jest to możliwe tylko w przypadku spełnienia warunków bezpieczeństwa.
- Szkoła na południu miasta – jeden z budynków został doszczętnie zniszczony
Był to celowy nalot, w wyniku którego doszczętnie zniszczono jeden z budynków szkolnych. W tym samym czasie stracono cały sprzęt i wyposażenie, które znajdowały się w tych klasach. Uszkodził także niektóre okna w innym budynku.
Zdjęcie z maja 2022 r.
Szkolenie w ocalałym budynku szkoły może odbywać się pod warunkiem rozbiórki gruzu i demontażu zniszczonego budynku, uznania budynku za stosowność do dalszej eksploatacji, napraw kosmetycznych. Jednocześnie część uczniów będzie zmuszona do nauki zdalnej lub przeniesienia do innych szkół. Oczywiście jest to możliwe tylko w przypadku spełnienia warunków bezpieczeństwa.
- Szkoła na obrzeżach miasta – uszkodzenia okien i wnętrza
Szkoła została uszkodzona przez falę uderzeniową w wyniku nalotu, który miał miejsce w pobliżu. W efekcie wybito okna od frontu budynku, często z ramami okiennymi. Istnieje prawdopodobieństwo znacznego uszkodzenia wnętrza, ekwipunku i wyposażenia placówki edukacyjnej. Stan dachu w momencie nagrywania nie jest znany. Ale oczywiste jest, że szkoła obecnie nie nadaje się do nauki i wymaga znacznych remontów. Duży wpływ na możliwość prowadzenia procesu edukacyjnego (pod warunkiem remontu placówki oświatowej) będzie miała również sytuacja bezpieczeństwa w Charkowie.
Zdjęcie z końca marca 2022 r.
- Szkoła w centrum miasta, zabytek architektury – uszkodzenia dachu, fasady i wnętrza
W wyniku nalotu na pobliski budynek szkoła ma uszkodzony dach, całkowicie wybite okna oraz zniszczone wnętrza i część wyposażenia. Proces edukacyjny w takiej szkole jest niemożliwy do czasu jej odnowy. Rekonstrukcja i restauracja szkoły (budynek jest zabytkiem architektury o znaczeniu lokalnym) z podobnymi zniszczeniami jest możliwa, ponieważ zachowały się ściany i posadzki.
Zdjęcie z końca marca 2022 r.
Szkoła została zbudowana specjalnie z myślą o edukacji dzieci z wadami wzroku. Po odpowiednich pracach odnawialnych instytucja edukacyjna będzie potrzebować nowego sprzętu i urządzeń niezbędnych do procesu edukacyjnego. Ponieważ jest to również miejsce, w którym mogą mieszkać dzieci, pozostaje kwestia bezpieczeństwa zarówno procesu edukacyjnego, jak i zamieszkania w nim dzieci.
Zdjęcie z końca marca 2022 r.
- Szkoła na obrzeżach miasta – uszkodzenia dachu, elewacji i wnętrza
Budynek szkoły został uszkodzony w wyniku dwóch ataków powietrznych i rakietowych wojsk rosyjskich w marcu 2022 r., które miały miejsce w pobliżu szkoły. W efekcie wybite zostały okna i stolarka okienna w budynku, uszkodzona została fasada, dach i wnętrze, a także najprawdopodobniej wyposażenie i urządzenia. Jest to budynek starej szkoły, wybudowany w 1907 roku, budynek zaproponowano do wpisania do rejestru dziedzictwa kulturowego. W chwili obecnej placówka edukacyjna nie nadaje się do procesu edukacyjnego, wymaga odbudowy, renowacji i restauracji bazy materialno-technicznej. Dopiero po tych pracach możliwe jest nauczanie dzieci w tej szkole z uwzględnieniem sytuacji bezpieczeństwa.
Szkoła nr 7, po drugim uderzeniu rakietowym w pobliżu. 28 marca 2022
- Szkoła gdzieś w bardzo ostrzelanym rejonie Charkowa – zniszczenie jednego skrzydła szkoły
Szkoła ma celowe trafienie – jeden z pocisków uderzył w dach i zniszczył go oraz rozbił aulę szkoły, która znajduje się w osobnym skrzydle budynku. W tym miejscu znaleziono resztki amunicji z MLRS „Grad”, które zostały wystrzelone do placówki oświatowej. Wybito również szyby w różnych skrzydłach szkoły, uszkodzeniu uległy wnętrza i wyposażenie. Szkoły z podobnymi uszkodzeniami nie nadają się do procesu edukacyjnego, a ich renowacja uzależniona jest od integralności konstrukcji innych budynków szkolnych, a także stanu bezpieczeństwa (ze względu na groźby ostrzału). Dalsze losy uczniów i możliwości ich kształcenia w tej placówce edukacyjnej, nawet biorąc pod uwagę format odległości, nie są znane.
- Szkoła na przedmieściach Charkowa – całkowite zniszczenie
Szkoła została ostrzelana, prawdopodobnie z granatnika o napędzie rakietowym. To był celowy atak rakietowy. W efekcie doszczętnie zniszczono jeden z budynków szkolnych. Są części tego budynku, w których zachowały się ściany i stropy.
Szkoła w Merefa po uderzeniu rakietowym, 17 marca 2022 r.
Ocalał tylko niewielki budynek, który ma również znaczne uszkodzenia dachu i wybite okna. Wymaga poważnych napraw i obecnie nie nadaje się do wznowienia procesu szkolenia, jeśli sytuacja w zakresie bezpieczeństwa ulegnie normalizacji.
Szkoła w Merefa po uderzeniu rakietowym, 17 marca 2022 r.
Szkoła wymaga przebudowy. Pozostaje pytanie o los uczniów, którzy muszą kontynuować naukę w przyszłym roku szkolnym, ponieważ Merefa została trafiona tylko raz.
- Szkoły, które były pod okupacją
Liczby zniszczonych szkół w obwodzie charkowskim nie można oszacować przed całkowitym wyzwoleniem z okupacji. Szkoły na wyzwolonych terenach posiadają znaczne uszkodzenia, ślady pożaru lub innych uszkodzeń i zniszczeń w wyniku ostrzałów.
Tak wygląda szkoła we wsi Mała Rohań, w której mieszkańcy ukrywali się przed ostrzałem, dopóki do budynku nie weszło rosyjskie wojsko i popełniło szereg zbrodni wojennych na ludności cywilnej, w tym zgwałcenie nieletniej. Wieś przez miesiąc była okupowana przez wojska rosyjskie.
Uszkodzona szkoła we wsi Mała Rohań, początek maja 2022 r.
Tak wygląda szkoła w prawie całkowicie zniszczonej wsi Wilchówka, która przez miesiąc znajdowała się pod rosyjską okupacją. Mieściła wojska Federacji Rosyjskiej.
Szkoła we wsi Wilchówka została zniszczona. 16 maja 2022
Ostrzały, ataki powietrzne i rakietowe wojsk rosyjskich zniszczyły lub uszkodziły nie tylko budynki szkolne. Zniszczeniu uległa ogromna część materiałów i środków edukacyjnych, dokumentacji, sprzętu i obiektów, wyników wspólnej pracy dzieci i nauczycieli.
Szkoła we wsi Wilchówka została zniszczona 12 maja 2022 r.
Wnioski
Jak widać, szkoły są jednym z rodzajów celów, do których wojska rosyjskie stosują ukierunkowane ataki z wielu powodów:
- uważają, że ukraińskie wojsko może się tam ukrywać (podobnie jak rosyjskie, organizując swoją kwaterę główną w placówkach oświatowych);
- w ramach realizacji polityki urbicydu, która zakłada zniszczenie całej infrastruktury cywilnej miast, co uniemożliwiłoby dalsze zamieszkiwanie ludzi na tym terenie.
Szkoły mają różne skale uszkodzeń i zniszczeń – od warunkowo odpowiednich (wymaga wymiany okien i wewnętrznych napraw kosmetycznych) do całkowicie nieodpowiednich (całkowicie zniszczone szkoły w wyniku uderzeń rakietowych lub pożarów).
Renowacja szkół musi uwzględniać kilka ważnych aspektów:
- lokalizacja (określenie dzielnic miasta i regionu według poziomu bezpieczeństwa – promień uszkodzenia artyleryjskiego, MLRS “Grad”, “Huragan”, “Tornado” itp.), co wpłynie na samą możliwość zorganizowania procesu edukacyjnego w odpowiednich warunkach bezpieczeństwa i prace remontowe w budynkach;
- poziom zniszczeń (wymagający napraw kosmetycznych, znaczna ilość prac remontowych, remont kapitalny z wycofaniem z procesu edukacyjnego jednego z budynków, rekonstrukcji, przebudowa/budowa nowego budynku);
- dostępność schronów przeciwbombowych i schronów wyposażonych na długie pobyty w nich, w tym: w zimę; poziom szkód w okolicznych budynkach mieszkalnych (na przykład obecnie lwia część domów w Północnej Sałtówce i kilku dzielnicach Sałtówka, Piatychatki, Żukowskiego, Obrij, Rogań nie nadaje się lub prawie nie nadaje się do zamieszkania, zwłaszcza w zimie).
Tak, łatwiej jest odrestaurować placówki oświatowe z niewielkimi zniszczeniami w stosunkowo bezpiecznych rejonach miasta, rozebrać gruz w zniszczonych budynkach. Zamiast tego zniszczone budynki szkolne w północnych częściach miasta, które wciąż są pod ostrzałem i w których znaczna część zasobów mieszkaniowych nie nadaje się do zamieszkania (w zależności od stopnia uszkodzeń i zniszczeń), można tymczasowo naprawić lub zakonserwować, aby zapobiec dalszemu zniszczeniu lub zostać wykorzystane jako schronienie dla pobliskich budynków.
Osobnym problemem jest stan schronów, które w większości są niewyposażone i nienadające się do dłuższego przebywania w nich (są zimne, za mało siedzeń, łóżek, stołów, źródeł wody i ciepła, w tym autonomicznego, słabego oświetlenia, nie ma alternatywnych źródeł na wypadek awarii zasilania, często jest z nich tylko jedno wejście/wyjście). Tak, znamy przypadek, kiedy w jednej ze szkół w bardzo ostrzeliwanym rejonie miasta mieszkańcy schronu przeciwbombowego ułożyli pod ostrzałem rurę z ogrzewaniem do tej szkoły.
Dlatego jednym z pierwszych działań władz (zarówno centralnych w oświacie, zarówno regionalnych, jak i lokalnych, odpowiedzialnych za stan szkół i organizację procesu edukacyjnego) powinna być przebudowa schronów i schronów przeciwbombowych w szkołach i dostosowanie ich do standardów higieny przy długich pobytach, duża liczba osób (izolacja zgodna z przepisami przeciwpożarowymi, dostępność instalacji wodociągowej i cieplnej, toalety, wysokiej jakości oświetleniem, wystarczająca ilość miejsca do siedzenia, leżenia, stoły itp.).
Autorzy analizy: Serhij Petrow, Natalia Zubar i Oleksy Swid
Autorzy zdjęć i filmów: Serhij Pietrow i Natalia Zubar
Zdjęcia i analizy zostały wykonane w ramach rejestracji foto i wideo oraz dokumentacji uszkodzeń i zniszczeń infrastruktury cywilnej Charkowa na jego terenie.
Zdjęcia i filmy są rozpowszechniane