Polish Proverbs
01/15/2008 | stefan
Co ma pernik do wiatraka?
Як правильно перекласти?
---------------
Мірко мя заставив штудіювати польску мову.
....
"Nie dla wszystkich skrzypce grają."
"The violin doesn't play for everybody."
"Не для всіх скрипка грає", тобто: "Не всі чують скрипку".
Відповіді
2008.01.15 | stefan
Co ma pernik do wiatraka?
"Що має пряник до вітряка?""Яке відношення має пряник до вітряка?"
...
"У городі - бузина, а в Києві - дядько"
"Приший кобилі хвіст".
"Ні в звізду, ні в Красну Армію"
---
pernik-пряник
Wiatrak to najstarszy silnik wiatrowy. Przetwarza energię wiatru na energię kinetyczną w ruchu obrotowym.
Wiatrak wynaleziono około roku 107 p.n.e.. Jest poprzednikiem turbiny wiatrowej, którą czasami również nazywa się wiatrakiem. Dawniej powszechnie stosowany do napędu młynów mielących i pomp odwadniających, a aktualnie w elektrowniach wiatrowych.
Typy historyczne wiatraków: koźlak, paltrak, holender.
Wiatraczkami nazywane są wiatraki – zabawki i (błędnie) rozmaitego rodzaju wentylatory.
(з Вікіпедії-пол.)
2008.01.15 | stefan
Nie dla wszystkich skrzypce grają
"Nie dla wszystkich skrzypce grają.""The violin doesn't play for everybody."
"Не для всіх скрипка грає", тобто: "Не всі чують скрипку".
2008.01.15 | stefan
Jednemu szydła golą, drugiemu i brzytwy nie chcą
"Jednemu szydła golą, drugiemu i brzytwy nie chcą.""For one awls shave, for another razors won't."
2008.01.15 | stefan
Baba z wozu, koniom lżej
B* "Baba z wozu, koniom lżej"
o Word-for-word translation: When a woman has got off a wagon, horses have an easier time
o Meaning: It's all the better when an unhelpful person gets out of the way.
o English equivalent: Lighten your load!
* "Bez pracy nie ma kołaczy"
o Word-for-word translation: No labour, no oilcakes
o Latin equivalent: Sine labore non erit panis in ore
o English equivalent: No pain, no gain
--------------------------------------
* "Bredzi jak Piekarski na mękach"
o Word-for-word translation: S/he talks gibberish like tortured Piekarski
o Meaning: S/he's lying.
...
Michał Piekarski
Z Wikipedii
Skocz do: nawigacji, szukaj
Michał Piekarski herbu Topór (ur. ?, zm. 27 listopada 1620 w Warszawie) - szlachcic sandomierski ze wsi Binkowice, wyznawca kalwinizmu, który 15 listopada 1620 roku usiłował dokonać zamachu na króla Zygmunta III Wazę, przed kolegiatą św. Jana na ulicy Świętojańskiej w Warszawie. Udało mu się jedynie zranić króla czekanem, nim na ratunek przybył królewicz Władysław, który ciął go szablą i wraz z nieliczną świtą królewską obezwładnił zamachowca.
Śledztwo z wykorzystaniem tortur w celu ujawnienia ewentualnych wspólników nie wyjaśniło przyczyny zamachu; stało się jedynie źródłem powiedzenia Pleść jak Piekarski na mękach, z powodu dziwnych rzeczy które opowiadał (według niektórych historyków: szalony) niedoszły zamachowiec. Prawdopodobną przyczyną zamachu było wcześniejsze pozbawienie Piekarskiego praw do zarządzania swoim majątkiem przez rodzinę jako niepoczytalnego, za co chciał zemścić się na królu.
Wieść o zamachu wywołała wielkie oburzenie wśród szlachty, która szczyciła się brakiem w historii Polski królobójców. Piekarski został osądzony i po wymyślnych torturach stracony publicznie w Warszawie. Miejscem straceń było wówczas tzw. Piekiełko, które znajdowało się u wylotu ulicy Piekarskiej na Podwale, w międzymurzu.[1] Na szafocie obcięto mu dłonie, a następnie zgodnie z sentencją wyroku:
czterema końmi ciało na cztery części roztargane, a obrzydłe trupa ćwierci na proch na stosie drzew spalone zostaną. Na koniec proch, w działo nabity, wystrzał po powietrzu rozproszy.
Zamach przyczynił się do wzmocnienia bezpieczeństwa króla poprzez wybudowanie ganku łączącego prezbiterium kościoła św. Jana z Zamkiem Królewskim.
---------------------------------------
* "Bogatemu to i diabeł dzieci kołysze"
o Word-for-word translation: A rich man even has the devil to lull his children
o English equivalent: The rich man gets his ice in the summer and the poor man gets his in the winter
o Meaning: All circumstances always turn advantageous for a rich man, in contrast to the poor man, who is always unlucky). Money eases the way to everything.
* "Bez soli smutna biesiada"
o Word-for-word translation: Without salt the feast is spoiled
o English equivalent: Salt is the spice of life!
C
* "Czekaj, tatka, latka"
o Word-for-word translation: Wait for years, daddy
o Latin equivalent: Ad calendas Graecas (until Greek calendas) - i.e. until never (the Greeks did not celebrate the day of calendas)
o English equivalent: You can wait till the cows come home
[edit] D
* "Duch chętny, lecz ciało mdłe"
o English version: The spirit is willing but the flesh is weak
* "Dobrego i karczma nie zepsuje, a złego i kościół nie naprawi"
o Word-for-word translation: A good man even in a tavern won't be spoiled, a wicked one even in the church won't mend their ways
* "Dobry żart tynfa wart"
o Word-for-word translation: A good joke is worth a tynf (an old Polish penny)
o Meaning: A compliment for a good joke.
* "Dopóty dzban wodę nosi, dopóki mu się ucho nie urwie"
o Word-for-word translation: A jug carries water until its handle breaks off
[edit] G
* "Gdy kota nie ma, myszy harcują"
o English version: When the cat's away the mice will play
* "Gdy pies je, to nie szczeka, bo mu miska ucieka"
o Word-for-word translation: When the dog eats, he doesn't bark, or his food will run away
o Meaning: Don't talk with your mouth full.
* "Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść"
o Word-for-word translation: Where there are six cooks, there is nothing to eat
o German equivalent: Viele Köche verderben den Brei
o English equivalent: Too many cooks spoil the broth
* "Gadał dziad do obrazu, a obraz do niego ani razu"
o Word-for-word translation: A beggar talked to a picture, but picture answered nothing
o English equivalent: Like talking to the wall
* "Gdy się człowiek spieszy, to się diabeł cieszy"
o Word-for-word translation: When a man is in a hurry, the devil is happy
o English equivalent: Haste makes waste
* "Gdzie diabeł nie może, tam babę pośle"
o Word-for-word translation: Where the Devil can't go, he'll send a woman
o Meaning: Women often cause trouble.
----------------------------------------------
* "Gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą"
o Word-for-word translation: Where wood is being chopped, shavings fly
o English equivalent: Where there's smoke, there's fire
русский аналог: Лес рубят - щепки летят
...
Wióry - шматки деревини, стружка, тріска
Wióry drewniane - ґонта, дерев"яна черепиця
...
Wióry drewniane
Pokrycie dachu wiórami
Wiórami dobrze wykańcza się zakrzywione powierzchnie, np. wole oka. Nowe pokrycie ma jasną barwę.
Z upływem czasu dach z wiórów staje się coraz ciemniejszy.
Dach z wiórów wygląda bardzo efektownie. Można je układać na każdym dachu. Sposób wykończenia zależy od umiejętności i wyobraźni dekarza.
Wióry drewniane
To strugane deseczki o długości 30-40 cm, szerokości 8-10 cm i grubości 4-5 mm. Robi się je z drewna osikowego, świerkowego i sosnowego (te są mniej trwałe). Są strugane wzdłuż włókien, dzięki czemu nie pękają i nie kruszą się podczas układania. Za najlepsze uważa się wióry osikowe, które nie wchłaniają szybko wody, a ich specyficzny zapach odstrasza szkodniki.
----------------------------------------------
* "Gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta"
o Word-for-word translation: Where two people fight against each other, the third one wins; Where two are fighting (arguing, suing); it is another who benefits
* "Gdzie zgoda tam i siła"
o English version: With unity there is strength
* "Gość w dom - Bóg w dom"
o Word-for-word translation: Guest coming into house - God coming into house (essence of Polish hospitality); A guest in the house, is like God in the house
* "Grosz do grosza, a będzie kokosza"
o Word-for-word translation: Add up your pennies, and buy a hen
o English equivalent: Every penny adds up; A penny saved is a penny earned [Benjamin Franklin]
[edit] I
* "I Herkules dupa, kiedy wrogów kupa"
o Word-for-word translation (vulgar): Even Hercules is an arsehole, when he must fight against heaps of enemies
o Latin version: Nec Hercules contra plures
* "Idzie luty, podkuj buty"
o Word-for-word translation: When February comes, hobnail your shoes
[edit] J
* "Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie"
o Word-for-word translation : As Jake treats God, God will treat Jake
o English equivalent: Turnaround is fair play
* "Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz"
True spelling: Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz
*
o Word-for-word translation: You rest the way you have made your bed
o English equivalent: As ye sow, so shall ye reap
[edit] K
* "Kowal zawinił a Cygana powiesili"
o Word-for-word translation: The blacksmith was guilty, but they hanged the Gypsy
* Kruk krukowi oka nie wykole
* (The crow won't peck (bite) an eye of another crow)
* Kto daje i zabiera ten się w piekle poniewiera.
* Translation: Who gives and then takes it back goes to hell (is mistreated in hell).
* Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje
* (He who gets up early, is rewarded by God.)
* German : Morgenstund hat Gold im Mund.
* English : The early bird gets the worm.
* Kto szybko daje, dwa razy daje.
* Latin version : Bis dat, qui cito dat.
* English translation : He who gives quickly gives twice.
* Każdego ciągnie do złego.
* Translation: Everyone is tempted to evil.
* Kropla do kropli i będzie morze.
* Translation: Drop after drop, there will be a sea.
English equivalent: In unity, there is strength.
* Kto ma sadło temu snadno.
* Kto ucieka, winnym sie˛ staje.
* Translation: Running away makes you guilty.
* Kuj żelazo, póki gorące.
* German translation: Das Eisen schmieden, solange es heiss ist.
* English translation: Strike while the iron is hot; Make hay while the sun shines
* Kto nie słucha Ojca i Matki, ten sie słucha psiej skóry.
* Translation: Who is not (listening to) obeying their parents, is listening to dogs skin"
o
+ By Adamkiewicz Family ( Jaroslaw P. Adamkiewicz)
o Meaning: If you don't learn from your parents, you'll learn from the school of hard knocks.
[edit] L
* Lepiej późno niż wcale.
* Translation: Better late than never
* Lepsza jedna panna, niż cztery wdowy.
* Translation: One maiden is better than four widows.
* Los szczęście rzuca, ale nie każdy je łapie.
* Translation: Fate throws fortune, but not everyone catches.
* Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu.
* Translation: A sparrow in your hand is better than a pigeon on the roof.
* Translation: A bird in the hand is worth two in the bush.
* Ładnemu we wszystkim ładnie.
* Translation: A pretty person looks pretty in every clothing.
[edit] M
* Między młotem a kowadłem.
* (Between the hammer and the anvil.)
* English : Caught between a rock and a hard place.
* Musi to na Rusi, w Polsce jak kto chce,
* "Must to" is good in Russia, in Poland it's as one pleases
* In Russia it's as you must, in Poland as you wish.
* Myszy harcują, gdy kota nie czują.
* Mice play around, when they don't smell the cat
English: When the cat's away, the mice will play.
[edit] N
* "Najlepsze mienie - czyste sumienie."
o Translation: The best asset is a clean conscience.
* "Na kogo kruki, na tego wrony."
* Alternative: "Siła złego na jednego."
o Translation: the one attacked by ravens is also attacked by crows (i.e. used when one is unfairly attacked from all sides by a large number of enemies).
o All against one.
* "Na pochyłe drzewo wszystkie kozy skaczą."
o Translation: All goats jump onto leaning trees.
o English: People take advantage if you let them.
* "Nie masz na upór lekarstwa."
o Translation: You can't heal stubbornness.
* "Nie mów o nikim, nie będą o tobie."
o Translation: Don't talk about others, they won't talk about you.
* "Nie wszystko się godzi, co wolno."
o Translation: Not everything that's allowed is agreeable.
English: Not everything legal is ethical.
* "Nie chwal dnia przed zachodem słońca."
o Translation: Don't praise the day before sunset.
Meaning: Don't give unearned praise(credit).
* "Nie dziel skóry na niedźwiedziu."
o Don't share the skin while it's still on the bear
o Equivalent: Don't count your chickens before they are hatched.
* "Nie mów „hop”, póki nie przeskoczysz."
o Translation: Don't say 'up', before you have jumped.
* "Nie od razu Kraków zbudowano."
o Translation: "Not at once Krakow was built."
o Equivalent: Rome wasn't built in a day.
* "Nieznajomość prawa szkodzi."
o Latin: Ignoratia iuris nocet (ignorance of law is harmful)
o Equivalent: Ignorance is not an excuse.
* "Nie wszystko złoto, co się świeci."
o Translation: Not all is gold that glitters.
Not all that glitters is gold.
[edit] O
* "O umarłych mówi się dobrze, albo wcale."
o Latin: De mortuis nihil nisi bene
o Translation: of the dead speak well or not at all.
* "O wilku mowa, a wilk tuż."
o Translation: Talk of a wolf and the wolf is here.
o Similar to: "Speak of the Devil (and he will appear)." or "Light on a mention."
[edit] P
* "Panu Bogu świeczkę, a diabłu ogarek."
o Translation: Light a candle for God and a candle-stub for the Devil. (i.e. everyone has his share)
* "Paluszek i główka to szkolna wymówka."
o Translation: A sore finger and a headache are standard excuses for not going to school.
* "Patrzy jak cielę na malowane wrota."
o Translation: He/She is staring like a calf at the painted gate.
Meaning: He is clueless.
* "Piękna miska jeść nie daje."
o Translation: A beautifully decorated plate won't feed anyone.
* "Piekło jest wybrukowane dobrymi chęciami."
* Alternatively: "Dobrymi chęciami piekło jest wybrukowane."
o Translation: The road to hell is paved with good intentions.
* "Pokorne cielę dwie matki ssie."
o Translation: A humble calf will feed from two mothers.
o Humility gets you everywhere.
[edit] R
* "Ręka rękę myje."
o Latin: Manus manum lavat
o Translation: One hand washes the other.
* "Śpiesz się powoli."
o Equivalent: Haste makes waste.
o Latin: Festina lente.
o Deutsch:Eile mit Weile
[edit] S
* "Szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie."
o Translation: A nobleman at his farmstead is equal to a voivod.
o Meaning: A rich person (the nobleman with a farmstead) is as powerful and influential as a state official (the voivode, an approximate equivalent of a sherriff in the medieval England).
* "Szukajcie, a znajdziecie."
o Translation: Seek and ye shall find.
[edit] T
* "Tylko trzewik wie, że pończocha dziurawa."
o Translation: Only the shoe knows the stocking to be torn.
**Only the shoe knows that the stocking is torn.
Meaning: Those close to us know our secrets.
* "Ten się śmieje, kto się śmieje ostatni."
o Equivalent: He who laughs last, laughs the longest.
He laughs best, who laughs last.
[edit] U
* "Ucz się ucz, bo nauka to do potęgi klucz."
o Translation: Keep learning because knowledge is the key to power.
[edit] W
* "Wchodząc między wrony, krakaj jak i one."
* Alternatively: "Kiedy wszedłeś między wrony, musisz krakać jak i one."
o When among the crows, caw as the crows do
o Equivalent: When in Rome, do as the Romans do.
* "Wolnoć Tomku w swoim domku."
o Translation: You are free, Tom, in your own home.
o Meaning: Do as you please at your own home.
o A man's home is his castle.
* "Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej."
o Translation: Everywhere's fine, but best at home
o English equivalent: Home, sweet home.
* "Wszystko dobre, co się dobrze kończy."
o English equivalent: All's well that ends well.
* "Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu."
o Translation: All roads lead to Rome.
* "W zdrowym ciele zdrowy duch"
o In healthy body a healthy spirit resides
Equivalent: In a sound body, a sound mind.
[edit] Z
* "Zobaczysz (coś), jak świnia niebo."
o Translation: You will see something as surely as a pig will see the sky. (pigs cannot look up)
Meaning: In a pig's eye. Or 'It will happen, when pigs fly.' It's not likely.
* "Za dukata brat sprzeda brata."
o Translation: For a ducat, he would sell his own brother.
* "Złej baletnicy przeszkadza rąbek u spódnicy."
o Translation: A bad dancer blames the hem of her skirt
o English equivalent: A bad workman always blames his tools.
2008.01.17 | Мірко
Холєра, стільки муки Вам завдав!
stefan пише:>
> Co ma pernik do wiatraka?
> Як правильно перекласти?
> ---------------
> Мірко мя заставив штудіювати польску мову.
>
Сервус Стефане!
Ці польські приказки ввійшли були у Львівський говір. Це вже не по польськи а по Замарстинівськи!
Мама нераз вживала вислів "як Заблоцький на милі", в сенсі що з чогось нічо не вийде. Я розпитував але ніхто не знав від чого цей Львівський вислів походить. Може Вам пощастить.
Бажаю Вам і вашій Родині здоровля щастя й успіху
З Новим Роком!
Мірко
2008.01.17 | stefan
Мірку, дякую!
Мірку, дякую за то, що "надихнув" мя на JĘZYK POLSKI.Оскільки з 3-х місячного віку до 18 років я мешкав в містечку Бориславі,
в тому, що біля міста Трускавця та града Дрогобича, то в сім"ї, доки я не пішов до 1-ї кляси(19560, російської мови нихто не знав.
Отже тато Кароль, знаючи перфектно польську та німецьку мови, в 5-річному віці вивчив мене азбукам(українська, німецька та польська).
Так що в 1-й клясі я вже читав польску ґазету.
Росіську мову нам в школі почали викладати з 2-ї кляси, і ми вивчали її, як іноземну.Другу іноземну мову - німецьку ми вивчвли з 5-ї кляси.
3-ю, англійську я вже вивчив в ОІІМФ"і.Радіо дома постійно слухали по-польски.
Але дома розмовляли тільки по-українськи.
Правда, пісні і по-польски співали.
Тато ні разу не їздив до Польщі псля війни.
Очевидно, із-за польсько - української війни 1943-45р. та операції "Вісла".Він не любив, чи не хотів вести розмову на цю тему.
Зато рідний брат та племінник працюють в Краківському університеті(відряджені НАНУ).Доктори фіз.-мат.наук(фунд).
Так що все тече, все міняється.
Ось і я згадаю JĘZYK POLSKI.